Met onze bewoners kijk ik naar wat er nu nodig is; samenwerking met het zorgteam essentieel

27 juni 2024

Joany is psycholoog bij Aesopus. Zij kijkt niet naar de bewoners als patiënten. Het gaat erom dat de bewoners eigen regie houden en zich fijn voelen. Hulpverleners kunnen wel bedenken waar iemand last van heeft of welke activiteiten er zijn, maar wat is er belangrijk voor de bewoner en waar heeft hij nu behoefte aan? Daar gaat het volgens Joany om. In dit artikel vertelt zij over haar werk, hoe zij bepaalt welke therapie of methode ze toepast en het belang van goede samenwerking met het zorgtea


Hier kan ik echt met de persoon aan de slag

Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest naar hoe mensen en hun brein in elkaar zitten en wat bepaald gedrag veroorzaakt. Tijdens mijn studie deed ik onderzoek naar mensen met dementie op jonge leeftijd en de impact op het hele gezin. Ik werkte als onderzoeker bij het Alzheimercentrum en daarna bij Laurens op verschillende dementie afdelingen. Maar Aesopus veroverde mijn hart. Voor een psycholoog is werken met zoveel verschillende ziektebeelden namelijk ontzettend uitdagend. Waar ik bij dementie keek naar wat nog mogelijk was op het gebied van zorg, kan ik hier echt nog met de persoon aan de slag.Naast een verslaving of depressie, zijn hier ook mensen met persoonlijkheidsstoornissen. Dat vind ik het meest interessant. Waar komt deze persoon vandaan en welke ontwikkelingen en patronen in het leven hebben voor deze stoornis gezorgd? Stel dat je in jouw jeugd nooit iemand om je heen had op wie je kon bouwen. Dan ontwikkel je wantrouwen en een angst om verlaten te worden. Deze angst is heel logisch als je kijkt naar het verleden. Maar we leven nu en wellicht klopt dit niet meer met de realiteit. Dan is het beter om te kijken naar wat we er nu aan kunnen doen om het vertrouwen weer terug te krijgen.


Ik haal mensen vanuit het verleden naar nu

Ik geloof dat blijven hangen in het verleden niets oplost. Daarom maak ik gebruik van oplossingsgerichte gespreksvoering. Ik vind het belangrijk dat mensen bewust leven en gericht op wat echt belangrijk voor ze is. Daarom kijk ik met de bewoner naar: wat zijn jouw behoeften, wat doet ertoe in het leven en hoe kunnen wij jou helpen? Ik werk veel vanuit de acceptance en commitment therapy en hanteer mindfulness technieken. Het lukt natuurlijk niet altijd de hele methode toe te passen, omdat therapie passend moet zijn met de persoonlijkheid en ziektebeeld van de bewoner. Je kan je voorstellen dat mindfulness bijvoorbeeld niet geschikt is voor iemand met psychose. Onze zorg is dus altijd op maat.Zoals bij Nancy. Door haar persoonlijkheidsstoornis heeft zij haar emoties niet onder controle, kan zomaar in woede uitbarsten en heeft daar achteraf spijt van. Daarom hanteer ik bij haar de pannetjesmethode. In onze videoserie De Paradijsvogels vertelt zij haar verhaal.


Bewoners betrekken bij hun zorg

Veel bewoners vinden het lastig om met mensen om te gaan. En dat is best een ding, want vaak leefden ze alleen op straat of vervuild in een appartement. En dan wonen ze ineens hier in een groep. Ze moeten douchen en we eten gezamenlijk. Dat vraagt nogal wat van mensen. Daarom heb ik veel overleg met de zorgmedewerkers. We bespreken de dynamiek, hoe het gaat op de afdeling en we maken per persoon een benaderingsplan. De manier van de bewoner betrekken bij hun zorg is heel belangrijk. Je zegt niet: ‘bah, je stinkt, we gaan nu douchen.’ Op zo’n moment vraag ik of het goed gaat en of ik ze kan helpen. We houden rekening met de persoon. De een is onafhankelijk en wil alles graag zelf doen en de ander juist afhankelijk vanuit onzekerheid of angst. Als je stappen wilt maken, moet je hier goed naar kijken.

Wij hebben het zorgteam echt nodig


Als psycholoog vind ik het belangrijk dat je respect hebt voor hoe iemand zijn eigen gezondheid en ziektebeeld beleeft. Dat je achterhaalt wat voor deze persoon goede kwaliteit van leven is. Wij zijn er om ze te dienen op een manier dat zij zelf de regie kunnen behouden. Waar de zorg bij andere verpleeghuizen vaak is gericht op voeden en kleden, gaat het hier veel verder. Hier gaat het erom dat je je gehoord en thuis voelt. Om dat te bereiken is samenwerking met het team essentieel. Op basis van de informatie van het zorgteam maak ik samen met de arts een behandelplan. Wij hebben het zorgteam hierin echt nodig. Zij zien de bewoners tenslotte elke dag en kennen ze goed. Daarom wil ik ook dat het behandelplan voor hun goed werkt.


Kleine signalen maken het grote verschil


Het zorgteam ziet aan de kleinste dingen hoe iemand zich voelt en of er een verandering plaatsvindt. Zo tekent een bewoner elke ochtend haar wenkbrauwen. Op het moment dat ze haar wenkbrauwen scheef tekent, weet het zorgteam dat er een psychose zich aandient. Haar verzorger schakelde direct mij en de arts in. Ik vind het knap hoe het zorgteam dit oppakt. Het gaat echt om de kleine signalen die het grote verschil maken voor een bewoner. Zo kunnen we op tijd interventies inzetten en anticiperen op de behoeften van de bewoner. Wat ik bijzonder vind aan Aesopus is mijn contact met de bewoners. Zij wonen eigenlijk waar ik werk. Ik ben dus echt een onderdeel van hun leven en zie alle aspecten van deze mensen. En de samenwerking met mijn collega’s. Iedereen is hier zo waanzinnig betrokken, geïnteresseerd en begaan met de bewoners. Het gevoel van samen vind ik hier mooi.



20220412 Expertartikel Joany foto

Meer weten?